Θαρσείν χρή

Μπέρδεμα.... είναι τόση η ανακατωσούρα...από που να ξεκινήσεις:

από τα οικονομικά και τα πολιτικά που πάνε μαζί, από τις σχέσεις των ανθρώπων που γίνονται όλο και πιο ξεθυμασμένες, από την σύγχυση των αξιών που δεν ξέρουμε πιο είναι άσπρο και πιο είναι μαύρο?
Από την βία, το αίμα, τον πόνο, που γίνεται τσουνάμι - παγκόσμια- και απειλεί να πνίξει και τους πιο βολεμένους?
Και όμως...ίσως να μην είναι έτσι.
Διαβάζω το νέο βιβλίο του γνωστού ιστορικού, καθηγητή στο Yale, Στάθη Καλύβα: "καταστροφές και θρίαμβοι" Oxford University Press, η πρώτη Αγγλική έκδοση, εγώ διαβάζω την Ελληνική μετάφραση , εκδόσεις.............

Ο Καλύβας είναι επιστήμονας και απευθύνεται σε Αγγλόφωνο κοινό...εχει ένα επιστημονικό, μη συναισθηματικά φορτισμένο στυλ: παρατηρεί, περιγράφει, κάνει κρίσεις...αλλά από απόσταση.
Ξεκινά να περιγράφει συνοπτικά , την νεοελληνική ιστορία με λίγα λόγια, απλά, χωρίς πολλές χρονολογίες, πρόσωπα, λεπτομέρειες...αλλά αναδεικνύει τα πάνω και τα κάτω της πορείας του νεοελληνικού κράτους -και έθνους- σε εναλλασόμενους κύκλους επιτυχιών και αποτυχιών: οι επιτυχίες δεν είναι λίγες κατά την γνώμη του.
Θεωρεί πως οι Έλληνες έχουμε μια τάση να υποτιμάμε τις επιτυχίες μας και να επικεντρωνόμαστε στις αποτυχίες για δύο λόγους, λόγω δύο κόμπλεξ που μας δέρνουν.
Το πρώτο κόμπλεξ είναι έναντι των Ευρωπαίων που δεν καταφέραμε να τους φτάσουμε σε επιστημοσύνη, προκοπή και θεσμούς.
Το δεύτερο κόμπλεξ είναι έναντι των αρχαίων Ελλήνων.
Νιώθουμε υπερήφανοι για αυτούς, τους αρχαίους, πάμε να πάρουμε δύναμη από αυτούς αλλά, ταυτόχρονα, και μας καταπιέζουν και μόνο που υπάρχουν...η σύγκριση είναι συντριπτική: έχουν τόσο μεγαλείο, που φαντάζουν άπιαστοι, σχεδόν εξωγήινοι.
(μερικοί το πιστεύουν και στα σοβαρά αυτό...ότι ήταν εξωγήινοι!).
Ευρωπαίοι προκομμένοι και Αρχαίοι σουπερστάρς, μας έφαγαν τα σωθικά:
νιώθουμε σαν αχαΐρευτοι γιοί καταπληκτικών πατεράδων που η κοινωνία συνεχώς μας συγκρίνει μαζί τους και τελικά, κουνάει το κεφάλι, με συμπάθεια και συγκατάβαση.
Ίσως όμως να μην είμαστε και τόσο μαλάκες: ο Καλύβας δεν το πιστεύει.
Και δεν το λέει σαν Έλληνας αλλά σαν επιστήμονας.
Πχ λέει ότι είμαστε το πιο επιτυχημένο κράτος από όλα όσα ξεπήδησαν από την αχανή Οθωμανική αυτοκρατορία. Η ομαλή και σύντομη ένταξη ενός εκατομμυρίου προσφύγων το 1922 σε μια μισοδιαλυμένη χώρα, μετα από δεκαετείς πολέμους, ήταν απίστευτο επίτευγμα.
Και σε πληθυσμό, τότε , μόλις πέντε εκατομμυρίων....
Η αγροτική μεταρρύθμιση, που κατέστησε σχεδόν το σύνολο των αγροτών ιδιοκτήτες των χωριαφιών τους, ήταν επίσης, τεράστιο επίτευγμα.
Αλλά και σε θεσμικά ζητήματα, από την καθολική ψήφο -όλων -των ανδρών έως την γυναικεία ψήφο, που καθιερώθηκαν πολύ πριν και από πολλά ευρωπαϊκά κράτη.
Κλπ...κλπ
Μου μετέδωσε μια αισιοδοξία: μπορεί π.χ σε είκοσι χρόνια να έχουμε απογειωθεί.
Δεν αποκλείεται, τα παιδιά μας, να ζήσουν ως ενήλικες, σε μια πολύ καλύτερη χώρα.
Θαρσείν χρή.