Δευτέρα 29 Αυγούστου 2011

Στη Βαλύρα κάποτε …στο αλώνι στη σταφίδα …

Μέρες Αυγούστου στα χρόνια τα παλιά, τότε που ένα από τα κύρια εισοδήματα για την επιβίωση της αγροτιάς ήταν και η σταφίδα. Όλη η Βαλύρα ήταν στις σταφίδες και στα αλώνια. Θέρος τρύγος πόλεμος, ήταν το σύνθημα και τρέχανε όλοι με τα ψάθινα καπέλα, τις φαλτσέτες στο χέρι και τα καλάθια με τις κόφες, για τον τρυγητό. Πραγματικό πανηγύρι γινότανε στην καθημερινή αυτή ‘’εκστρατεία’. Όλοι, μα όλοι νέοι , γέροι, γυναίκες και παιδιά, στην πρώτη γραμμή της ‘’μάχης’’. Το τραγούδι και το καλαμπούρι δεν έλειπαν ποτέ από τους ‘’μαχητές’’ της σκληρής αυτής μάχης κάτω από τον καυτό ήλιο του Καλοκαιριού. Το μεσημέρι βρίσκαν ολιγόωρο καταφύγιο στον παχύ ίσκιο κάποιας συκιάς.Εκεί απολάμβαναν το φαγητό, που συνήθως ήταν κόκορας μαγειρευμένος με χυλοπίτες ή μπακαλιάρος σε σάλτσα, που έγλειφες και τα δάχτυλά σου. Συνάμα η τσίτσα με το κρασί και το λαγίνι με δροσερό νερό από τα πηγάδια, που κάθε περιοχή είχε και το δικό της. Άντε μετά και το επιδόρπιο, φρεσκότατο από τη συκιά. Εκείνα τα ανεπανάληπτα σύκα, που σήμερα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Και μετά πάλι στον αγώνα μέχρι που να νυχτώσει. Τότες δεν υπήρχαν οχτάωρα. Το ωράριο στα χτήματα ήταν ήλιο με ήλιο και ο κόσμος άντεχε, ήθελε δεν ήθελε.

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΔΑΝΙΑΣ...

Ομιλία του Γιάννη Δ. Λύρα εκπαιδευτικού, με τίτλο: «ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΔΑΝΙΑΣ» ΒΑΛΥΡΑ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΚ 24002, ΤΗΛ.2724071016, στον 3ο Ανδάνειο Δρόμο, στο Διαβολίτσι Μεσσηνίας, 26-28/8/2011

Τον Αύγουστο του 2011 σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Ανδανίας και πρόεδρο του ορειβατικού συλλόγου Καλαμάτας Ευθύμιο Αλεξόπουλο και το νέο Καλλικρατικό δήμο Οιχαλίας με δήμαρχο τον κύριο Μπάμη Φίλιππο θα παρουσιάσει το ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ-ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΟ-ΜΥΗΤΙΚΟ, των Μυστηρίων της Ανδανίας, με στόχο την επόμενη χρονιά να γίνει η αναβίωση ολόκληρου του τελετουργικού, σύμφωνα με τα 27 άρθρα που αναγράφονται στις 2 εντοιχισμένες στήλες που υπάρχουν στην είσοδο του ιερού ναού του αγίου Κωνσταντίνου, στους Κωνσταντίνους Μεσσηνίας.
Στις 26 Αυγούστου ,στην πλατεία Διαβολιτσίου και ώρα 8,30 μ.μ. θα γίνει η ομιλία που σχετίζεται με το καταστατικό των Μυστηρίων της Ανδανίας και στις27 Αυγούστου και ώρα 6 μ.μ. θα τελεστεί ο τρίτος «ΑΝΔΑΝΕΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ», μήκους 17000 μέτρων, από την Πλατεία Διαβολιτσίου- μέχρι την Αρκαδική Πύλη Αρχαίας Μεσσήνης, και θα γίνονται παράλληλα με τον αγώνα διαλέξεις, ημερίδες, συνέδρια και έκθεση φωτογραφίας, στην πλατεία Διαβολιτσίου, το διήμερο των εκδηλώσεων, με ελεύθερη είσοδο. Σκοπός της έκθεσης φωτογραφίας είναι η προβολή της Πολιτιστικής-Πολιτισμικής κληρονομιάς, και αξιοθέατων της περιοχής της Άνω Μεσσηνίας.
Το τρίπτυχο Ανδάνειος δρόμος, έκθεση φωτογραφίας και η ομιλία με το καταστατικό των μυστηρίων της Ανδανίας, όπως αναγράφονται στις 2 στήλες , έχει σκοπό να εμπλακούν όλοι αυτοί (ερευνητές, αρχαιολόγοι, εφορείες κ.λ.π. )που έχουν ασχοληθεί, για την προβολή ,διάσωση σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, της βαριάς κληρονομιάς που έχει η περιοχή μας.

Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

ΜΑΧΑΩΝ ΚΑΙ ΠΟΔΑΛΕΙΡΙΟΣ, ΥΙΟΙ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ, Μέρος Β΄ ΠΟΔΑΛΕΙΡΙΟΣ,ΙΑΣΩ,ΑΙΓΛΗ,ΠΑΝΑΚΕΙΑ,ΥΓΕΙΑ,ΑΚΕΣΩ

Ο Ποδαλείριος, ο άλλος γιός του Ασκληπιού, μετά την πτώση της Τροίας και καθώς πήρε την επιστροφή για την πατρίδα από λάθος βρίσκεται στην Καρία. Εκεί λοιπόν στην άγνωστη για αυτόν γη, συνάντησε ένας βοσκό ο οποίος προσφέρθηκε να τον βοηθήσει και τον οδήγησε στον τοπικό βασιλιά Δαμαιθό. Ο Δαμαιθός είχε μια κόρη την Σύρνα, η οποία είχε ένα ατύχημα. Είχε πέσει από την στέγη του σπιτιού και ήταν σοβαρά τραυματισμένη. Για τον λόγο αυτό ο Δαμαιθός ήταν πολύ στεναχωρημένος, αφού δεν μπορούσε να κάνει τίποτα για να ανακουφίσει τον πόνο της κόρης του. Μόλις ο Ποδαλείριος έμαθε τον λόγο της θλίψης του Δάμαιθου, αμέσως ζήτησε να την δει. Η θεραπεία την οποία ακολούθησε περιγράφεται στην Ωγυγία του Σταγειρίτη λέει χαρακτηριστικά: «Ταύτην τοίνυν φλεβοτομήσας ο Ποδαλείριος κατ’ αμφοτέρους τους βραχίονας, και θεραπεύσας…», Ωγυγία,Αθ.Σταγειρίτης, Περί Μαχάονος και Ποδαλειρίου, κεφ. Ι’.

Τρίτη 9 Αυγούστου 2011

ΜΑΧΑΩΝ ΚΑΙ ΠΟΔΑΛΕΙΡΙΟΣ, ΥΙΟΙ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ - ΙΑΤΡΟΙ & ΗΓΕΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ


 Μέρος Α' : ΜΑΧΑΩΝ

Παράσταση:
Ο Μαχάων περιποιείτε τον τραυματισμένο βασιλιά των Λακεδαιμονίων,Μενέλαο.

Και οι δυο γιοί του Ασκληπιού δεν γινόταν παρά να μαθητεύσουν κοντά στον Ιατροφιλόσοφο Χείρωνα. Αλλά επειδή είχαν και αυτοί συμπεριληφθεί στους μνηστήρες της ωραίας Ελένης, αναπόφευκτα λαμβάνουν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο διαθέτοντας προς τον σκοπό αυτό, τριάντα πλοία. Λόγω της ιδιότητάς τους είναι οι ιατροί των στρατιωτών στην Τροία, με τον μεν Μαχάονα να καταγίνεται με την θεραπεία των εξωτερικών τραυμάτων και πληγών, τον δε Ποδαλείριο να μεριμνεί για την διατροφή και εν γένει την δίαιτα του ελληνικού στρατού, αλλά να ασχολείται και με τις «εσωτερικές» αρρώστιες, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αθανάσιος Σταγειρίτης. Εννοώντας φυσικά την ψυχολογία των ελλήνων στρατιωτών, τόσο προ των μαχών όσο και των επιπτώσεων της μακροχρόνιας εκεί πολεμικής επιχείρησης. 
Εκτός όμως της ιατρικής τους τέχνης έδειξαν και προσόντα επ’ αυτής της πολεμικής αφού και σ’ αυτόν τον τομέα είχαν διδαχθεί άξια απ’ τον Μέγα Διδάσκαλο Χείρωνα!
«Ο Μαχάων είναι ένας ήρως-ιατρός, που το όνομά του προέρχεται από τη λέξη μάχη και θα μπορούσε να σημαίνει και σφαγέας. Άλλοι θεραπευτές θεοί ή ήρωες γιοι του Μαχάονα φέρουν επίσης ονόματα που υπονοούν τον πόλεμο, όπως Πολεμοκράτης, Νικόμαχος, Αριστόμαχος κ.λπ. Εδώ ο ιατρός και ο πολεμιστής σε μια ενότητα εκφράζουν τη δυϊστική άποψη των αρχαίων Ελλήνων για τη θεραπεία. Η πληγή και η θεραπεία είναι οι δύο όψεις του ενός νομίσματος. Ο ιατρός με τη σειρά του είναι μια ευάλωτη ύπαρξη που μπορεί να θεραπεύσει τις πληγές του ανθρώπου, όχι τον ίδιο τον άνθρωπο. Ο Μαχάων θεραπεύει και πληγώνει, αλλά ο ίδιος δεν μπορεί να θεραπευτεί. Ο Ευρύπυλος, ο κυβερνήτης του κάτω κόσμου τον αγκαλιάζει για πάντα. Ο πολεμιστής χειρουργός πεθαίνει από τις πληγές του, αλλά συνεχίζει να ζει μέσω της νεκρικής λατρείας που τον θεώνει.

Παρασκευή 5 Αυγούστου 2011

Ιεροί Ναοί της Βαλύρας - Εφημέριοι 1821-2003...

ΤΡΕΙΣ ΟΔΟΙ ΜΕ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
 ΒΑΛΥΡΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 24002, ΤΗΛ.2724071016

18. Οδός Αγίου Αθανασίου

Ο Αγιος Αθανάσιος είναι ο καθεδρικός ενοριακός ναός της Βαλύρας. Ακριβή χρονολογία θεμελίωσης και αποπεράτωσης του ναού αυτού δεν έχουμε. Από τις εικόνες όμως του τέμπλου που είναι υπογεγραμμένες από τους αγιογράφους εκ Ζακύνθου Ιωάννη και Γεώργιο Ταμβάκη, εισηγητή της Επτανησιακής σχολής στην αγιογραφία και τη ζωγραφική, βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο ναός κτίστηκε πριν το 1850, όπως και άλλοι ενοριακοί ναοί των γύρω χωριών. Ο ρυθμός του ναού είναι τρίκλητος βασιλική μετά τρούλου. Εντυπωσιακή τελειότητα παρουσιάζει η μεσαία καμάρα όπου με τον τρούλο σχηματίζει τέλειο σταυρό. Ανυπολόγιστης αξίας είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο ,έργο των αδελφών Ντινόπουλοι από το Βαλτεσινίκο της Αρκαδίας . Τα ο ξυλόγλυπτο τέμπλο έχει τη κεντρική είσοδο και δυο πλευρικές εισόδους (πόρτες). Χωρίζεται κάθετα και οριζόντια σε 9 μέρη. Οι 10 κάθετες ξυλόγλυπτες κολόνες ,έχουν η κάθε μια από 4 ξυλόγλυπτες αγιογραφήσεις. Υπάρχουν 56 αγιογραφήσεις και αρκετά ξυλόγλυπτα πρόσωπα. Παρόμοια τέμπλα έχουν κατασκευάσει σε πολλούς ιερούς ναούς της Μεσσηνίας και Πελοποννήσου Από πληροφορίες των απογόνων Τσαγκάρη ,χρειάστηκαν 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί το ξυλόγλυπτο τέμπλο που είναι μοναδικής τεχνοτροπίας στην Ελλάδα και χρειάζεται συντήρηση όπως και ο ναός από τους σεισμούς που υπέστη στις 19-9- 1986 και το 1991.Τα νερά της κολυμβήθρας πέφτουν σε πηγάδι βάθους 12 μέτρων. Το ρολόι στο καμπαναριό, είναι δωρεά των μεταναστών στην Αμερική της οικογένειας Ξενοφώντα Μανιάτη. Είχε 3 μάσκουλα, μοναδικά στην Ελλάδα, τά οποία ο γέμιζαν με τριμμένο κεραμίδι και μπαρούτι. Βάζοντας το φυτίλι ,τα έσκαγαν και έκαναν ισχυρό κρότο ανήμερα της ανάστασης κάθε χρόνο ,ένα έθιμο που πρέπει να επανέλθει. Δυστυχώς το ένα χάθηκε και θα πρέπει να βρεθεί. Τα έσκαγαν με τη σειρά οι :Παντελής Λεβέντης, Χρίστος Ντουραμάκος (Γκούμας), Ντίνος Σκαρμέας και Δημήτρης Μπαταλιας. Τα έσκαγαν στη περίοδο της Τουρκοκρατίας για να αφινιάζουν τα άλογα και να γλυτώνουν οι Ελλήνες από τους Τούρκους που τους καταπίεζαν. Υπάρχει το πρωτόκολλο παραλαβής και παράδοσης των ναών της Βαλύρας του πατέρα μου που ήταν επίτροπος για περίπου 30 χρόνια και ο αδελφός του Παναγιώτης είχε δωρήσει τους πολυελαίους στον Αγιο Αθανάσιο.
Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ενοριακού ναού αγίου Αθανασίου Βαλύρας, έργο των αδελφών Ντινόπουλοι , από το Βαλτεσινίκο Αρκαδίας, έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά: