Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017

Οι 4 Νερόμυλοι της Παλαιάς Καλαμάτας

Ιστορικά Θέματα από την Παλαιά Καλαμάτα



ΣΆΒΒΑΤΟ, 9 ΑΠΡΙΛΊΟΥ 2016

Οι Νερόμυλοι της Παλαιάς Καλαμάτας
Στην ηλικία που είμαι πρόλαβα τέσσερις νερόμυλους της Καλαμάτας, που κινούνταν με το νερό του χειμάρρου Νέδοντος, ακόμη και τους καλοκαιρινούς μήνες. Το νερό διοχετευόταν μέσω της ''αμπολής'', από τον γνωστό καταρράκτη του ποταμού, που σώζεται και σήμερα.

Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2017

Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΑΛΥΡΑΣ,2017

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.
Ανήμερα του αγίου Δημητρίου μαθητές και δάσκαλοι, του δημοτικού σχολείου Βαλύρας έκαναν πρόβες για την εκδήλωση της επετείου του ΟΧΙ , μου έδωσαν την πρόσκληση και  μου εκτύπωσαν ο έπος του '40 στο οποίο συμμετείχε και το χωριό μας Βαλύρα, το οποίο και είχα αναρτήσει στην ιστοσελίδα μου.
Συγχαρητήρια στο νέο διευθυντή του δημοτικού σχολείου Βαλύρας , το εκπαιδευτικό προσωπικό, γονείς και μαθητές, χρόνια πολλά και του χρόνου, να είναι υγιείς και δημιουργικοί.

Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2017

ΟΙ ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ ΖΗΘΟΣ ΚΑΙ ΑΜΦΙΩΝ

ΚΤΙΖΟΥΝ ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ
ΜΕ ΤΗΝ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 
Οι δίδυμοι αδελφοί, Ζήθος και Αµφίων, αναφερόμενοι ως υιοί (κούροι) του Διός και της Αντιόπης), συνδέονται με τα τείχη της πρωτοϊδρυθείσης πόλεως των Θηβών ενΒοιωτία - η ίδρυση της οποίας χάνεται στα βάθη του χρόνου, πριν από τον κατακλυσµόν του Δευκαλίωνος (τοποθετούμενον περί 14.000 χρόνια περίπου από σήμερον).
Τα τείχη επανιδρύθησαν υπό του Κάδμου (όχι του πρώτου), ελθόντος μετά των Ελλήνων Φοινίκων εκ της Φοινίκης της Ηπείρου (ένα μέρος των απογόνων του πρώτουΚάδμου μπορεί να ήλθεν και εκ της Φοινίκης της Ασίας (Λίβανον), αποικίαν της ομωνύμου ηπειρωτικής, χιλιάδες χρόνια μετά τον κατακλυσμόν, οι απόγονοι του οποίου εκ Θηβών είχαν καταφύγει στην Ήπειρον, λόγω του κατακλυσμού.

ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΒΑΛΥΡΑΙΟΙ 1940-41

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Οι αθάνατοι ηρωικοί νεκροί μας.
ΑΠΟ ΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΑΛΥΡΑΣ
795
Βίγκος
Χρήστος
Στυλιανός

1908
Τζεφερεμίνι
950
Βίγκος
Βασίλειος
Νικόλαος

1915
Τζεφερεμίνι
991
Βίγκος
Τρύφων
Χαρίλαος

1917
Τζεφερεμίνι
993
Ηλιόπουλος
Παναγιώτης
Γεώργιος

1917
Τζεφερεμίνι
Τιμή και δόξα σε αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα και την ελευθερία, τραυματίστηκαν, και πολέμησαν.
 Τα  3  εξαδέλφια Χρήστος, Βασίλειος και Τρύφωνας Βίγκος, από Βαλύρα ,,έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα και την ελευθερία, τους οποίους τιμούμε και μνημονεύουμε, μαζί με τους Παναγιώτη Ηλιόπουλο και Δημήτρη Κατσίρη.

Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2017

Η ιερή ελληνική εφευρετικότητα

Ο Έλλην νούς είναι εφευρετικός και αυτό είναι ένα από τα εγγενή χαρακτηριστικά της Ελληνικής φυλής.
Μπορούμε να ανιχνεύσουμε την εφευρετικότητα μέσα στους Ελληνικούς μύθους:
Ο Ηρακλής για την επίτευξη των άθλων του χρησιμοποίησε πλήθος επινοήσεις.
Ο Οδυσσεύς κατάφερε να ξεφύγει πολλές φορές τον θάνατο κατά την διάρκεια των περιπετειών που είχε στην προσπάθειά του να επιστρέψει στην Ιθάκη, χάρις στην εφευρετικότητά του, η οποία του χάρισε τον χαρακτηρισμό «πολυμήχανος».

Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2017

ΜΗΤΡΩΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΑΛΥΡΑΣ 1829-1998.ΜΕΡΟΣ ΔΩΔΕΚΑΤΟ


 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο καλός φίλος και συνεργάτης Γιάννης Ρήγας από τη Μερόπη Μεσσηνίας έχει ήδη ψηφιοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό μαθητολογίων της περιοχής μεταξύ των ετών 1889 και 1950 που περιλαμβάνουν περίπου 56.000 μαθητές και τα οποία παρουσιάστηκαν πέρυσι στο Πνευματικό Κέντρο Μελιγαλά.
 Έχει, επίσης ψηφιοποιήσει τα στοιχεία των εκλογικών καταλόγων των ετών 1847, 1863 και 1873 των τέως Δήμων Οιχαλίας, Ιθώμης, Εϋας Ανδανίας, Άμφειας, Αριστομένη, Παμίσου που περιλαμβάνονται στη συλλογή Βλαχογιάννη

Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ



ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΟΤΙ :
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ

1)    Τα σε χρυσό συναλλαγματικά αποθέματα της Γερμανίας.  Η Γερμανία , κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου και για μεγαλύτερη διασφάλιση των σε χρυσό συναλλαγματικών αποθεμάτων της, μετέφερε, το μεγαλύτερο μέρος του χρυσού για φύλαξη στην Κεντρική Τράπεζα στη Γαλλίας και στις ΗΠΑ. Από το 2013 όμως και για να πειστεί η κοινή γνώμη ότι πράγματι διαθέτει συναλλαγματικά αποθέματα σε χρυσό, άρχισε τον επαναπατρισμό αυτού. Έτσι το 2016 μετέφερε από τις ΗΠΑ 300 τόνους χρυσού και 91 τόνους από τη Γαλλία. Υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2017 θα έχει επαναπατρίσει 674 τόνους χρυσού.

Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017

ΜΗΤΡΩΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΑΛΥΡΑΣ 1829-1998,ΜΕΡΟΣ ΕΝΔΕΚΑΤΟ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
 Ο καλός φίλος και συνεργάτης Γιάννης Ρήγας από τη Μερόπη Μεσσηνίας έχει ήδη ψηφιοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό μαθητολογίων της περιοχής μεταξύ των ετών 1889 και 1950 που περιλαμβάνουν περίπου 56.000 μαθητές και τα οποία παρουσιάστηκαν πέρυσι στο Πνευματικό Κέντρο Μελιγαλά. Έχει, επίσης, ψηφιοποιήσει τα στοιχεία των εκλογικών καταλόγων των ετών 1847, 1863 και 1873 των τέως Δήμων Οιχαλίας, Ιθώμης, Εϋας και Ανδανίας που περιλαμβάνονται στη συλλογή Βλαχογιάννη και είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα των Γενικών Αρχείων του Κράτους. 

Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017

Πρωτιές :



ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΟΤΙ :
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Πρωτιές :
1)    Το φαράγγι του Βίκου, που βρίσκετε στο Νομό Ιωαννίνων στα Ζαγοροχώρια, στον εθνικό Δρόμο Βίκου – Αώου, έχει μήκος 20 χιλιομέτρων και είναι το βαθύτερο φαράγγι στον κόσμο, σύμφωνα με το βιβλίο Γκίνες, με βάθος, σε πολλά σημεία, μεγαλύτερο των 1.000 μέτρων.

2)    Ο πρώτος ορειβάτης που ανέβηκε την 2/8/13 στην υψηλότερη κορυφή του Ολύμπου στον Μύτικα, με υψόμετρο 2918, ήταν ο Χρήστος Κάκαλος.

Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017

ΟΙ 4 ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΚΑΙ ΟΙ 7 ΤΟΥ ΔΥΡΡΑΧΙΟΥ


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Συναντήθηκα τυχαία με τον ιστορικό της Καλαμάτας Νίκο Ι. Ζερβή, στις 5-10-2017
στη λαϊκή βιβλιοθήκη Καλαμάτας, που επισκέφθηκα την κόρη του Ελένη, για να την ρωτήσω για το πρόσφατο εκδοθέν βιβλίο της Αικατερίνη Κουρλέτη-Παντελάκη  με τίτλο:
            «ΜΙΚΡΟΜΑΝΗ Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ»
Συζητώντας για πολλά και διάφορα και πίνοντας καφέ μου περιέγραψε τους 4 νερόμυλους Καλαμάτας και μου  ζωγράφισε σε σκαρίφημα, τη θέση των 3 από τους 4 μύλους .

Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 2017

ΜΗΤΡΩΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΑΛΥΡΑΣ 1829-1998. ΜΕΡΟΣ ΔΕΚΑΤΟ


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο καλός φίλος και συνεργάτης Γιάννης Ρήγας από τη Μερόπη Μεσσηνίας έχει ήδη ψηφιοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό μαθητολογίων της περιοχής μεταξύ των ετών 1889 και 1950 που περιλαμβάνουν περίπου 56.000 μαθητές και τα οποία παρουσιάστηκαν πέρυσι στο Πνευματικό Κέντρο Μελιγαλά. Έχει, επίσης, ψηφιοποιήσει τα στοιχεία των εκλογικών καταλόγων των ετών 1847, 1863 και 1873 των τέως Δήμων Οιχαλίας, Ιθώμης, Εϋας  Ανδανίας, Αριστομένη και Παμίσου, που περιλαμβάνονται στη συλλογή Βλαχογιάννη .

Πέμπτη 19 Οκτωβρίου 2017

ΓΕΩΡΓΙΚΑΙ ΛΑΙΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΙ-ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
O  οδοντίατρος Ηλίας Καραμπάτσος , τον οποίο συνάντησα στο ιατρείο του, στις 5-10-2017, με ενημέρωσε  για το περιοδικό με τίτλο:
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΥΓΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ, ΕΤΟΣ ΔΕΚΑΤΟ 1928, ΑΡΙΘΜΟΣ 114.
Το βρήκε από το διαδίκτυο και το αγόρασε πανάκριβα. Διαβαζοντάς το είχε αρκετά ενδιαφέροντα και μεταξύ των άλλων φωτογράφισα τις λαικές βιβλιοθήκες που ιδρύθηκαν σε διάφορα χωριά της Μεσσηνίας και μεταξύ αυτών και στο χωριό μου, που τότε λεγόταν ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΙ, για να μορφώνονται οι νέοι των χωριών και να είναι στέκι συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων και ιδεών.
Μια άλλη θεματική ενότητα είναι η γεωργική εκπαίδευση και περιγράφει  πόσοι δημοδιδάσκαλοι και που θα φοιτήσουν για τη σχολική χρονιά 1927-28.

Τετάρτη 18 Οκτωβρίου 2017

Περνώντας από τους Δολούς της Μάνης!!!

TOY ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΠΕΝΕΑ


Το τελευταίο οδοιπορικό μας στην Ανατολική και Δυτική Μάνη έκλεισε με το πέρασμά μας από τους Δολούς. Για πάρα πολλά χρόνια ταξιδεύοντας στην περιοχή, είτε ακολουθώντας την παραλιακή διαδρομή από Καλαμάτα προς Κιτριές, είτε την ορεινή προς Κάμπο - Καρδαμύλη, αντικρύζαμε πινακίδες που έδειχναν μια κάθετη διαδρομή μέσω Δολών. Αυτή τη φορά επιστρέφοντας από την Καρδαμύλη είπαμε να την ακολουθήσουμε. Έτσι, στο Σταυροπήγιοστρίψαμε αριστερά προς Δολούς - Κιτριές και αποζημιωθήκαμε με το παραπάνω γι' αυτή μας την απόφαση!

Τα δυο χωριά (Άνω και Κάτω Δολοί) είναι κτισμένα αντικριστά σε ισάριθμους λόφους. Κατά το Μεσαίωνα η περιοχή των Δολών συγκέντρωνε μεγάλο πληθυσμό με απλωμένα τα χωριά σε οχυρούς λόφους και σημαντική καλλιεργήσιμη έκταση, ενώ έχουν ακόμα το πλεονέκτημα να εποπτεύουν τη θάλασσα χωρίς να φαίνονται από αυτή.
Οι Δολοί έχουν αρκετές αξιόλογες εκκλησίες. Της Αγίας Παρασκευής - μοναστηριακός με διπλό τρούλο και ωραίες τοιχογραφίες του Παναγιώτη Μπενιζέλου του 1698. Του Αγίου Βασιλείου στην κεντρική πλατεία των Κάτω Δολών, ο οποίος κατασκευάστηκε το 1776 και του οποίου το καμπαναριό επισκευάσθηκε μετά από ένα μεγάλο σεισμό που έπληξε την περιοχή. Του Αγίου Νικολάου μέσα στον Πύργο του Κετσέα, με τοιχογραφίες του 1785. Της Αγίας Τριάδος με τοιχογραφίες του 1739 και της Παναγίας με τοιχογραφίες του 18ου αιώνα. Ο μοναστηριακός ναός του Αγίου Νικήτα, στους Άνω Δολούς διαθέτει αγιογραφίες του 1752 και κατά το παρελθόν λειτουργούσε κρυφό σχολείο.
Στην περιοχή των Δολών, το Υπουργείο Πολιτισμού με αποφάσεις του, έχει χαρακτηρίσει ως Ιστορικά Διατηρητέα Μνημεία τα εξής: Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής, Ιερό Ναό Προφήτη Ηλία, Ιερό Ναό Ευαγγελισμού Θεοτόκου, Ιερό Ναό Κοίμησης Θεοτόκου, Ιερά Μονή Αγίου Νικήτα, Ιερό Ναό Αγίου Βασιλείου, Γεφύρι στους Κάτω Δολούς, Τμήμα του παλαιού καλντεριμιού των οικισμών Δολών - Κιτριών, Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, Πύργο Κετσέα, το Κτιριακό συγκρότημα ιδιοκτησίας οικογένειας Κετσέα, την Κρήνη στη θέση «Μέρνο» στους Κάτω Δολούς, καθώς και τον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου. (Το Βυζαντινού ρυθμού εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου (13ου - 14ου αι.) μονοκάμαρο με τρούλο που βρίσκεται στο δρόμο μεταξύ Δολών - Καλλιανέϊκων και πρόσφατα συντηρήθηκε και αναστηλώθηκε από την Εφορεία Βυζαντινών Μνημείων - Κλιμάκιο Καλαμάτας).
Στην περιοχή του Δημοτικού Διαμερίσματος των Δολών, πάνω από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, στο δρόμο Καλιανέϊκα - Καλαμάτα, βρίσκεται η γνωστή «Τρύπα» ή το σπήλαιο «Λυκούργου». Η τοποθεσία είναι μαγευτική σε κτήμα, ιδιοκτησίας του κ. Λυκούργου Γαϊτανάρου, το οποίο δώρισε στη πρώην κοινότητα και γι’ αυτό ονομάζεται Σπήλαιο Λυκούργου.
Οι Γερμανοί Krieg και Vaisart χαρακτήρισαν το σπήλαιο αξιόλογο, ενώ οι πρώτες επιστημονικές έρευνες έγιναν το 1980 από τη Σπηλαιολογική Εταιρεία με τη διάσημη σπηλαιολόγο Άννα Πετροχείλου, η οποία δήλωσε ότι είναι πολύ αξιόλογο σπήλαιο με σταλακτίτες, και εκεντρίτες, με όμορφες αίθουσες.
Οι διάδρομοί του υπερβαίνουν τα 300 μ. η έκτασή που καλύπτει είναι 1000 μ2, η θερμοκρασία του είναι 16 C και έχει 95% υγρασία. Η είσοδος γίνεται από τρύπα στο έδαφος και ακολουθεί κάθετο φυσικό πηγάδι 25 μ. το κατέβασμα του οποίου απαιτεί σπηλαιολογικές γνώσεις και κατάλληλο εξοπλισμό.
Το σπήλαιο διανοίγεται σε τρεις ορόφους - επίπεδα, στολισμένους με πολύχρωμα εντυπωσιακά λιθωματικά συγκροτήματα και λεπτότατα στολίδια ανώμαλης ανάπτυξης.
Από τις οροφές κρέμονται «μακαρονοειδείς» σταλακτίτες, ενώ η σταγονοροή τους έχει δημιουργήσει δάσος από συμπλέγματα και κολόνες.
Εκπληκτικός είναι και ο μικροδιάκοσμος του σπηλαίου με τους περίφημους «ελικτίτες» - διαφανείς σταλακτίτες μινιατούρες - που αψηφούν τους νόμους της βαρύτητας και ελίσσονται προς όλες τις κατευθύνσεις.
Οδύνη και θλίψη νιώσαμε για άλλη μια φορά επισκεπτόμενοι ακόμα ένα χωριό της αιματοποτισμένης Μεσσηνίας. Στην κεντρική πλατεία των Δολών, απέναντι από τον ναό του Αγίου Βασιλείου το Ηρώο με τα ονόματα των σφαγιασθέντων από τους ξενοκίνητους Κομμουνιστοσυμμορίτες θυμίζει τα τραγικά γεγονότα εκείνης της όχι και τόσο μακρινής εποχής, αφού ζουν ακόμα κάτοικοι του χωριού που τα βίωσαν και μας τα εξιστόρησαν συγκινημένοι βλέποντάς μας να φωτογραφίζουμε το Μνημείο! 
Δραματικές καταστάσεις που κανένας δεν θέλει να ξαναζήσουμε. Αποδεκατίστηκε από τις Κομμουνιστικές θηριωδίες το έμψυχο υλικό της πατρίδας μας, το πιο παραγωγικό, τη στιγμή που η υπόλοιπη Ευρώπη ανασυντασσόταν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Απολέσαμε ό,τι καλύτερο διέθεταν οι τοπικές κοινωνίες, όλη την αφρόκρεμα, τον αιθέρα, το επιστημονικό και επιχειρηματικό προσωπικό που θα έδινε ώθηση σε αυτόν τον τόπο...
Στους Δολούς γεννήθηκε ο καθηγητής και Ακαδημαϊκός Σωκράτης Κουγέας (1877-1966), με πλούσιο συγγραφικό έργο.
Εδώ, όπως διαπιστώσαμε και από κάποιες παρεμβάσεις, έντονη και ουσιαστική είναι η παρουσία του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου που δραστηριοποιείται σε θέματα τοπικής ανάπτυξης, πολιτιστικών εκδηλώσεων και σύσφιξης των μεταξύ των μελών του.
Η πρώην κοινότητα Δολών περιελάμβανε δύο ακόμη οικισμούς, τα Καλλιανέϊκα, έναν από τους νεότερους οικισμούς της Mάνης που πιθανότατα δημιουργήθηκε μέσα στον 19ο αι. από την οικογένεια Καλλιάνη, και τις Κιτριές, έναν πανέμορφο παραθαλάσσιο οικισμό, με πλούσια βλάστηση και φανταστική παραλία, στο πέρας του φαραγγιού της Σάντοβας.
Παραδομένο στις θωπείες μιας σαγηνεύτρας βλάστησης και σμιλεμένο στα ριζιμιά των βράχων αγναντεύει τα γαλαζόθωρα νερά το μαγευτικό ψαροχώρι της Μάνης. Έχει 102 κατ. και ήταν παλαιό επίνειο της Ζαρνάτας και Έδρα των Μπέηδων της Μάνης. Πέντε από τους οκτώ Μπέηδες της Μάνης χρησιμοποίησαν κατά καιρούς τις Κιτριές ως έδρα τους και συγκεκριμένα: Ο Τζανέτμπεης Κουτήφαρης (1ος Μπέης της Μάνης το 1776-1779 που διέθετε και Οχυρό Παλάτι στη Σκάλα των Κιτριών), ο Μιχάλμπεης Τρουπάκης, ο Παναγιώτμπεης Κουμουντουράκης, ο Αντώνμπεης Γρηγοράκης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Το γραφικό λιμανάκι αριστερά διατηρεί ακόμη κάτι από την αίγλη του παρελθόντος.

Περισσότερες φωτογραφίες εδώ!


Όσοι έρθετε ως εδώ, αξίζει να επισκεφθείτε και το Ιερόν Κάθισμα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στους Άνω Δολούς.
Τέσσερις μοναχοί έχουν μετατρέψει με πολλή δουλειά, αγώνα και αγάπη, το μικρό μοναστήρι που αποτελεί μετόχι της Μονής Αρχαγγέλων της Βόρειας Σερβίας, σε έναν οικολογικό παράδεισο, μια κιβωτό διάσωσης σπάνιων ειδών του φυτικού και του ζωικού βασιλείου.
Ο γέροντας Γαβριήλ Κοβιλιάτης, κατά κόσμον Φίλιππος Γιαννόπουλος, σπούδασε Ιατρική και στη συνέχεια Κλασική Αρχαιολογία, Ιστορία των Καλών Τεχνών και Βυζαντινολογία. Εργάστηκε για περίπου 25 χρόνια στην ξενάγηση Δυτικοευρωπαίων επιστημόνων «στα μεγάλα επιτεύγματα του πολιτισμού της Ρωμιοσύνης», δηλαδή της Ορθοδοξίας ως συνέχειας και εκπλήρωσης της αρχαίας ελληνικής αναζήτησης στη φιλοσοφία και την αρχαία τραγωδία. Αφιερώθηκε εδώ και πολλά χρόνια στον μοναχισμό και σήμερα, στο Ιερό Κάθισμα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, με συνοδοιπόρους τους ιερομονάχους Νεκτάριο, Σιλουανό και Αλέξιο, έχει μετατρέψει το μοναστήρι σε έναν μικρό κήπο της Εδέμ.
Σε 11 στρέμματα γης, λίγα μέτρα πιο πέρα από το μοναστήρι, οι μοναχοί καλλιεργούν περίπου 600 ελαιόδεντρα, ποικιλίες της μεσσηνιακής γης αλλά και κάποιες σπάνιες ελιές, όπως η λευκοελιά της Αλεξανδρούπολης, της οποίας οι καρποί όταν ωριμάσουν έχουν λευκό χρώμα.
Ο δρόμος ωστόσο δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα.
«Αντιμετωπίσαμε πολλές δυσκολίες στην αρχή... Ξεκινήσαμε μόνοι... Με ένα παλιό Ι.Χ. κουβαλούσαμε τα μπιτόνια με το νερό… Με τη βοήθεια του Θεού παλέψαμε και τα καταφέραμε… Εμείς με το νερό και την αγάπη έχουμε αναστήσει δέντρα που ήταν κούτσουρα…»
Στο κτήμα έχουν δημιουργήσει και την «ελιά της Ευρώπης», με ελαιόδεντρα από διάφορες χώρες.
«Τώρα πλέον έχουμε 60 διαφορετικά είδη ελιάς (από τα 100 που υπάρχουν), από το Ισραήλ της εποχής του Χριστού (παλαντίν), το Ιράν, που ήταν άπιαστο όνειρο για εμάς, το Μπάρι και πολλά μέρη ακόμα, πολλά από τα οποία μάς τα έφεραν και τα δώρισαν προσκυνητές... Θέλουμε το μοναστήρι να γίνει μια μικρή κιβωτός, όπου οι άνθρωποι θα ευαισθητοποιούνται μέσα από τον λόγο και την πράξη…»
Παράλληλα, ιδιαίτερη είναι η φροντίδα που δείχνουν οι μοναχοί για τα ντόπια δέντρα και φυτά που είναι υπό εξαφάνιση, όπως: το σκόρδο της Μάνης, που είναι πολύ σπάνιο και νόστιμο, οι κερασιές του Ταϋγέτου, που κινδύνευσαν με τις πυρκαγιές, και οι δαμασκηνιές.
Ωστόσο δέντρα και από ξένες χώρες έχουν τη θέση τους στο κτήμα, όπως: μηλιές από τη Σερβία και τη Ρωσία, αχλαδιές από την Αγγλία, βερικοκιές από την Αλβανία και βατόμουρα από τη Λατινική Αμερική.
Στη μονή καλλιεργούνται, επίσης, σπόροι από είδη που είναι υπό εξαφάνιση, όπως μαυραπιδιές, κολοκυθαπιδιές, μηλαπιδιές, καθώς και μια μεγάλη ποικιλία βοτάνων. Εκτός, όμως απ’ όλα αυτά, ο χώρος αποτελεί καταφύγιο για παλιές ράτσες ζώων.
Η διάσωση του σπάνιου σκυριανού αλόγου τράβηξε από την αρχή το ενδιαφέρον των τεσσάρων μοναχών, οι οποίοι με ιδιαίτερες προσπάθειες τα κατάφεραν.
«Ήταν δύσκολο να αποκτήσεις τα σκυριανά αλογάκια (250 είδη υπάρχουν συνολικά) -π.χ. από τη Σκύρο μόνο αρσενικό επιτρέπεται- αλλά βλέποντας το ενδιαφέρον μας, την αγνή πρόθεσή μας, μας άνοιξαν οι πόρτες. Τα καλύτερα σκυριανά είναι από την Κέρκυρα, από όπου και μας δώρισε η κ. Δημητριάδη το αρσενικό άλογο, το Αττικό Πάρκο μας δώρισε το θηλυκό και, έτσι, ξεκινήσαμε την αναπαραγωγή τους. Γεννήθηκαν στη συνέχεια τρία πουλαράκια κ.ο.κ.»
Τα όμορφα και σπάνια σκυριανά αλογάκια που ζουν στη μονή και το σκωτσέζικο πόνι χρησιμοποιούνται για θεραπευτική ιππασία!
«Η προσπάθειά μας γίνεται και για να διασωθεί το είδος, αλλά και για να μπορεί η μονή να προσφέρει παρηγοριά και έργο σε γονείς που έχουν παιδιά με σύνδρομο Down, κινητικά προβλήματα κ.ά. Προσφέρουμε δωρεάν ιπποθεραπεία. Έχουν έρθει ειδικοί ιπποθεραπευτές από τη Δυτική Ευρώπη και έχουν εκπαιδεύσει γι’ αυτόν τον σκοπό τα αλογάκια»
Δίπλα στα σπάνια σκυριανά αλογάκια που αναπαράγουν, υπάρχουν και τα μανιάτικα γαϊδουράκια, που έχουν σχεδόν χαθεί από την περιοχή.
«Ο μανιάτικος όνος (γκρι γαϊδουράκι με καφέ σταυρό στην πλάτη) τείνει να εξαφανιστεί. Αγοράσαμε ένα ζευγάρι και με την ίδια διαδικασία αναπαρήχθησαν… Προσπαθούμε, επίσης, να κρατήσουμε τις παλιές φυλές της κότας. Έχουμε δημιουργήσει ορνιθώνα με όρνιθες από διάφορα μέρη της Ελλάδας…»
Συγκινητική, ωστόσο, υπήρξε και η απελευθέρωση πέντε αρπακτικών πουλιών, τα οποία μετά από πολύμηνη θεραπεία και ανάρρωση στη μονή επέστρεψαν στην ελεύθερη φύση του Ταϋγέτου.
Οι τέσσερις μοναχοί της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος προσπαθούν να ζουν με βιολογικούς τρόπους, εναλλακτικούς.
«Προσπαθούμε να διακονήσουμε τη φύση, τη δημιουργία του Θεού, με φυσικούς τρόπους. Έχουμε κομποστοποιητή, μαγειρεύουμε με ηλιακή ενέργεια κ.ά.»
Όσο για το πώς νιώθουν που κατάφεραν να μετατρέψουν έναν σκουπιδότοπο σε παράδεισο;
«Ψυχικά γεμάτοι. Νιώθεις υπηρέτης του Κυρίου. Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα να διανύσουμε, αλλά τα αποτελέσματα πάντα είναι καλύτερα από τα προηγούμενα… Μεγάλη είναι η στήριξη που έχουμε από φίλους Γερμανούς…»
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Λειτουργία γίνεται για τους προσκυνητές και σε ξένες γλώσσες: Αγγλικά, Σερβικά και Γερμανικά. Παράλληλα, λόγω της οικονομικής κρίσης που υπάρχει στη χώρα μας, οι εν λόγω μοναχοί συντονίζουν ένα μεγάλο κοινωνικό έργο.
«Προσπαθήσαμε να στρέψουμε κάποιους φίλους - δωρητές Γερμανούς σε ευαίσθητους χώρους, όπως στο Ειδικό Σχολείο Καλαμάτας, στο Κοινωνικό Ιατρείο Καλαμάτας, ενώ τελευταία βοηθάμε και το Γηροκομείο Γυθείου με φαρμακευτικό υλικό κ.λπ.»
Πριν από έξι χρόνια, στις 6 Ιουνίου 2011, απονεμήθηκε στον γέροντα Γαβριήλ το βραβείο «Οικόπολις 2011 - Έργο ζωής αφιερωμένο στο περιβάλλον» από τον οικολογικό φορέα Εcocity, σε εκδήλωση που έγινε στο Μουσείο της Ακρόπολης. Εκεί το παρών έδωσε και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, o οποίος επαίνεσε τον άξιο και δραστήριο γέροντα Γαβριήλ για το σπουδαίο έργο του υπέρ της διασώσεως του φυσικού θησαυρού. Να σημειώσουμε ότι αυτή ήταν και η πρώτη φορά που δόθηκε το συγκεκριμένο βραβείο σε άνθρωπο της Εκκλησίας. Την προσπάθεια των μοναχών παρακολουθεί με ενδιαφέρον ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, ο οποίος έχει επισκεφθεί και το μοναστήρι.
Στο Ιερό Κάθισμα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κατά καιρούς διοργανώνονται και πολλές ανοικτές εκδηλώσεις. Μια επίσκεψη στη Μάνη λοιπόν δεν μπορεί παρά να έχει και μια προγραμματισμένη στάση στους Δολούς, ένα χωριό που πλέον ξέρετε γιατί αξίζει να το επισκεφθείτε.
Για όσους θέλουν να το επισκεφτούν, το μοναστήρι είναι ανοιχτό κάθε απόγευμα Σαββάτου στον Εσπερινό και κάθε Κυριακή στη Θεία Λειτουργία. Η επικοινωνία όμως με τον ιερομόναχο Νεκτάριο Κοβιλιάτη (27210-58379) θα διευκολύνει κάθε ενδιαφερόμενο.










Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2017

ΤΑ 12 ΠΕΤΡΙΝΑ ΓΕΦΥΡΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Α.Στη διαδρομή Καλαμάτα-Αλμυρό απο τα 6 πέτρινα γεφύρια καταφέραμε και φωτογραφίσαμε τα 3, ενώ τα άλλα  ήταν δύσκολο να φωτογραφηθούν. Υπάρχουν άλλα 2 προς την Καρδαμύλη, περίπου 2 χιλιόμετρα από τον Αλμυρό.
Β.Το τέταρτο γεφύρι, είναι στο Δρούτσα τα καλάμια, το οποίο θυμόμουν από μαθητής, αλλά δεν μπορούσαμε να το φωτογραφίσουμε.
Φέτος με τις πυρκαγιές, κάηκαν οι καλαμιές και το φωτογραφίσαμε.

Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2017

MHTΡΩΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΑΛΥΡΑΣ 1829-1998.ΜΕΡΟΣ ΕΝΑΤΟ


                                                                                          ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο καλός φίλος και συνεργάτης Γιάννης Ρήγας από τη Μερόπη Μεσσηνίας έχει ήδη ψηφιοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό μαθητολογίων της περιοχής μεταξύ των ετών 1889 και 1950 που περιλαμβάνουν περίπου 56.000 μαθητές και τα οποία παρουσιάστηκαν πέρυσι στο Πνευματικό Κέντρο Μελιγαλά. Έχει, επίσης, ψηφιοποιήσει τα στοιχεία των εκλογικών καταλόγων των ετών 1847, 1863 και 1873 των τέως Δήμων Οιχαλίας, Ιθώμης, Εϋας  Ανδανίας, Αριστομένη και Παμίσου, που περιλαμβάνονται στη συλλογή Βλαχογιάννη .

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017

Η ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟΥ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ 1933-2016...


Ένα πολύ συγκινητικό σχόλιο για το άρθρο μας:

...από την Eva Legakis 
Διάβασα όλο το άρθρο. Συγκινητικές αναμνήσεις που έζησα έντονα στα παιδικά μου και εφηβικά μου χρόνια μαζί σας. Είναι ωραίο να μαθαίνεις και την ιστορία για πράγματα πού έζησες κάποτε ανέμελα , χωρίς κανένα ενδιαφέρον για την ιστορία τους. 

Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2017

ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ-ΑΡΕΟΠΟΛΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ 6-10-2017


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.
Ξεκινήσαμε Παρασκευή  πρωί 6-10-2017 από Βαλύρα προς Αρεόπολη. Αφού διασχίσαμε την Καλαμάτα και ακολουθήσαμε τη διαδρομή  Καρδαμύλη – Αρεόπολη.   Μια  διαδρομή με πολλές στροφές   φτάσαμε την Καρδαμύλη, στάση για καφέ, με ψιλόβροχο και φωτογράφιση.   Συνέχεια στην Στούπα (40χλμ), γνωστό μεσσηνιακό τουριστικό θέρετρο.  Η διαδρομή προσφέρει πολλά σημεία με όμορφη θέα προς τον Μεσσηνιακό κόλπο.
Συνεχίζοντας  φτάσαμε στο γραφικό χωριό Θαλάμες (60χλμ). Η κεντρική πλατεία με τους τεράστιους πλατάνους …
Αφήσαμε τις Θαλάμες και οδηγήσαμε για περίπου 15χλμ. σε μια όμορφη διαδρομή, μέσα σε ένα χαρακτηριστικό για περιοχή τοπίο, αποτελούμενο από πετρώδεις εκτάσεις με λιγοστές ελιές. Κατά μήκος του δρόμου συναντούμε πέτρινες μάντρες που αποτελούσαν τα όρια μεταξύ των ιδιοκτησιών. Αν και η βλάστηση ήταν ελάχιστη, το τοπίο ήταν εντυπωσιακό!

Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2017

ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, 1845,1

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.
Mε βάση το μητρώο αρρένων Βαλύρας 1829-1998, ο Σταυριανόπουλος Ιωάννης του Δημητρίου γεννήθηκε το 1845 και απόκτησε τα 6 αγόρια
Σταυριανόπουλος Ιωάννης   1845         (πατέρας)
Σταμάτιος 1877
Γεώργιος 1881
Δημήτριος 1884
Ηλίας 1887
 Σπυρίδων 1890 και
Θεόδωρος 1893

Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017

AΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΑΣΗΜΑΚΗ ΠΑΝΟΥΣΗ ΑΠΟ ΑΓΡΙΛΟΒΟΥΝΟ


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο Ασημάκης Πανούσης από Αγριλόβουνο Μεσσηνίας ,παντρεύτηκε την Κούλα Δρούτσα του Φίλιππα από Ανθούσα  και απόκτησαν τα παιδιά Τάκη και Καλλιρόη.
Ο Ασημάκης έμαθε τη μαραγκοσύνη στην Κυπαρισσία και άνοιξε μαγαζί στη Βαλύρα, γιατί ήταν παντρεμένη εκεί η αδελφή του Σταματία με  το βαλυραίο Φώτη Παπαδόπουλο.
Το 1952 έφυγε από Βαλύρα και εγκαταστάθηκε οικογενειακά, στο Μελιγαλά, μένοντας  απέναντι από το σπίτι της Ευδοκίας Μαντέλου, στο οποίο μέναμε, όταν  είμαστε μαθητές στο γυμνάσιο Μελιγαλά.

Δευτέρα 9 Οκτωβρίου 2017

Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ. ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ - ΣΩΚΡΑΤΗ ΚΟΥΓΕΑ.

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Ο κεντρικός παράγοντας που καθόρισε την επέμβαση των τριών ευρωπαϊκών μεγάλων δυνάμεων στην ελληνική σύγκρουση ήταν οι φιλοδοξίες της Ρωσίας να επεκταθεί στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας εις βάρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και η συναισθηματική υποστήριξή της για τους συντρόφους-ορθόδοξους χριστιανούς Έλληνες, οι οποίοι είχαν επαναστατήσειεναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας το 1821. Αφού οι προθέσεις της Ρωσίας θεωρήθηκαν σημαντική γεωστρατηγική απειλή από τις άλλες δυνάμεις, και ειδικά από τη Μεγάλη Βρετανία, η βρετανική και αυστριακή διπλωματία στόχευαν στην παρεμπόδιση της ρωσικής επέμβασης, με την ελπίδα ότι η οθωμανική κυβέρνηση θα πετύχαινε την καταστολή της εξέγερσης. Αλλά το 1825, η ενθρόνιση του τσάρου Νικόλαου Α΄ στο ρωσικό θρόνο, σημάδεψε την υιοθέτηση μιας επιθετικότερης "ελληνικής" πολιτικής, υποχρέωσε τη Μεγάλη Βρετανία να επέμβει, με το φόβο ότι μια ασυγκράτητη Ρωσία θα αποσυνέθετε ολοκληρωτικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Γαλλία ένωσε τις άλλες δύο δυνάμεις προκειμένου να αποκατασταθεί ο ηγετικός ρόλος της στις ευρωπαϊκές υποθέσεις μετά από την ήττα της στους Ναπολεόντειους πολέμους. Οι κυβερνήσεις και των τριών δυνάμεων δέχονταν επίσης υπό την έντονη πίεση της εγχώριας κοινής γνώμη τους ώστε να ενισχυθούν οι Έλληνες, ειδικά μετά από την εισβολή της Πελοποννήσου, το 1825, από τον υποτελή στους Οθωμανούς Ιμπραήμ Πασά της Αιγύπτου και τις αγριότητες του στρατού του σε βάρος του γηγενούς πληθυσμού.

Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017

ΜΗΤΡΩΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΒΑΛΥΡΑΣ 1829-1998.ΜΕΡΟΣ ΟΓΔΟΟ

TOY ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο καλός φίλος και συνεργάτης Γιάννης Ρήγας από τη Μερόπη Μεσσηνίας έχει ήδη ψηφιοποιήσει έναν σημαντικό αριθμό μαθητολογίων της περιοχής μεταξύ των ετών 1889 και 1950 που περιλαμβάνουν περίπου 56.000 μαθητές και τα οποία παρουσιάστηκαν πέρυσι στο Πνευματικό Κέντρο Μελιγαλά. Έχει, επίσης, ψηφιοποιήσει τα στοιχεία των εκλογικών καταλόγων των ετών 1847, 1863 και 1873 των τέως Δήμων Οιχαλίας, Ιθώμης, Εϋας  Ανδανίας, Αριστομένη και Παμίσου, που περιλαμβάνονται στη συλλογή Βλαχογιάννη .