Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

Προετοιμασία και σπορά το 1920


Στις αρχές του 1920 τοποθετείται ο Ι. Σιγάλας στο Νομογεωπονικό Γραφείο Μεσσηνίας και καταφθάνει το πρώτο βενζινάροτρο που γίνεται περιζήτητο. Εκδίδεται ειδική απόφαση που ρυθμίζει τα σχετικά με την ορυζοκαλλιέργεια στον κάμπο και ξεκινά η προετοιμασία για τη σπορά. Ερχεται και δεύτερο βενζινάροτρο από το υπουργείο Γεωργίας, χαλάει και χρησιμοποιείται ένα τρίτο ιδιώτη από το Νησί, αλλά οι βροχές και οι ζημιές στα μηχανήματα καθυστερούν τη σπορά. Τελικά καλλιεργούνται 1.400 στρέμματα με σπόρο που αγοράστηκε από το Συνεταιρισμό Ορυζοκαλλιεργητών και από διάφορες πηγές. Για όλα αυτά γράφει ο Γεν. Γαρδίκης στην έκθεσή του:

“Αν το έτος 1919, ήτο έτος αγώνων και προπαγάνδας υπέρ της δοκιμαστικής καλλιεργείας της ορύζης, το δεύτερον έτος 1920 ήτο έτος επεκτάσεως της καλλιεργείας και εδραιώσεως αυτής. Το έτος τούτο μας ευρίσκε με βοηθόν του έργου μας, τον τοποθετηθέντα εις το Γραφείον μας ειδικόν ορυζοκαλλιεργητήν κ. Ι. Σιγάλαν. Παραλαμβάνομεν το βενζινάροτρον τ - 10 Χ 20, το οποίον εκ του Σταθμού του Σιδηροδρόμου διευθύνομεν εις τους αγρούς. Η δια του βενζιναρότρου δοκιμαστική καλλιέργεια των αγρών της περιφερείας Μεσσήνης ενθουσιάζει τους παρισταμένους πλείστους παραγωγούς, οίτινες σπεύδουν αμέσως να υποβάλουν σχετικάς αιτήσεις, δια την χρήσιν του βενζιναρότρου. Θέλουν οι πάντες να καλλιεργήσουν δια βενζιναρότρου, διότι βλέπουν καλύτέραν εργασίαν και ευθυνητέραν. Ουδείς θέλει πλέον να χρησιμοποιήσει ζευγολάτας, όλοι φωνάζουν το βενζινάροτρον.
Ενεκαν των αθρόων τούτων αιτήσεων ζητούμεν παρά του Υπουργείου την αποστολήν δευτέρου βενζιναρότρου, ίνα υποβοηθήσωμεν τους καλλιεργητάς και καλλιεργήσουν τους αγρούς των, προκειμένου να σπείρουν όρυζαν. Ο αραβόσιτος αμέσως ελησμονήθη, άπαντες έβλεπον προς την όρυζαν. Παραλαμβάνομεν μετ’ ολίγον χρόνον και το δεύτερον βενζινάροτρον τ – 9 Χ 18. Δυστυχώς όμως δεν επιτρέπουν αι συνεχείς βροχαί να εργασθώσι τα βενζινάροτρα. Ο καιρός της σποράς επλησίαζεν. Οι καλλιεργηταί εστενοχωρούντο. Τα βενζινάροτρα ειργάζοντο κατά περιόδους, οσάκις επέτρεπον αι βροχαί. Δυστυχώς εκ της αδεξιότητος των μηχανοδηγών θραύονται διάφορα τεμάχια των βενζιναρότρων, άτινα επεσκευάζοντο ή αντικαθίσταντο από το Μηχανουργικόν Κέντρον Αθηνών, δια μεταβάσεως των μηχανοδηγών εις Αθήνας. Εισέρχεται ο Μάιος και τα βενζινάροτρα δεν είχον καλλιεργήσει παρά ελάχιστα στρέμματα.
Προ της σποράς ορύζης προκαλούμεν συμφώνως τω νόμω 884 (περί καλλιεργείας της ορύζης) αστυνομικήν διάταξιν έχουσαν ούτω:
Εν Καλάμαις σήμερον την 5ην του μηνός Φεβρουαρίου 1920 έτους ημέραν της εβδομάδος Τετάρτην, ημείς ο Μοίραρχος Διοικητής της Μοιραρχίας Μεσσηνίας, έχοντες υπ’ όψει τον Νόμον ΓΡΞΕ ως τούτος ετροποποιήθη υπό του Νόμου ΓΦΟΖ, περί Αστυνομίας του Κράτους και τον Νόμον 884, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν:
Αρ. 1) Εντελλόμεθα την εφαρμογήν των κατωτέρω καθ’ άπασαν την περιφέρειαν της Μοιραρχίας Μεσσηνίας.
Αρ. 2) Πας καλλιεργητής οφείλει συνμφώνως τω Νόμω 884, να υποβάλλη εις το Γραφείον του Νομογεωπόνου Μεσσηνίας, την σχετικήν δήλωσιν καλλιεργείας εφ’ απλού χάρτου, υπολογίζων επακριβώς το ποσόν, όπερ δύναται να καλλιεργήση, αναλόγως των υδατικών συνθηκών και καλλιεργητικών αυτού μέσων.
Αρ. 3) Υποχρεούται ομοίως να εφαρμόση επακριβώς και άνευ αντιρρήσεως τας υποδείξεις της Γεωργικής Υπηρεσίας δια την εφαρμογήν των καλλιεργητικών μεθόδων και δια την κανονικήν λειτουργίαν των υδραυλικών και αποστραγγιστικών έργων. Προς προαγωγήν της ορυζοκαλλιεργείας και αποφυγήν των ελομυάνσεων.
Αρ. 4) Οι ιδιοκτληται, οι ορυζοκαλλιεργηταί, ως και πας άλλος καλλιεργητής οπωσδήποτε καλλιεργήσας, υποχρεούται, όπως κατά την διοχέτευσιν και απαγωγήν των υδάτων μη προκαλώσι τέλματα και παρεμποδίζωσι δια τούτων την ελευθέραν κυκλοφορίαν των διαβατών, μη καταστρέφοντες τα υπάρχοντα παλαιά έργα συγκοινωνίας.
Επίσης υποχρεούνται εις την συντήρησιν των υπαρχόντων γεφυριδίων και την κατασκευλην των παρά Νομομηχανικού υποδειχθησομένων τοιούτων ως αναγκαίων.
Αρ. 5) Προς πρόληψιν επιχώσεων και καταστροφής των μεγάλων και κεντρικών διωρύγων και προχωμάτων, απαγορεύεται η επί τούτων κυκλοφορία των βοσκούντων ζώων.
Αρ. 6) Οι ιδιοκτήται, οι ενοικιασταί και πάντες εν γένει οι καλλιεργηταί υποχρεούνται εις την επισκευήν και συντήριαν των απαραιτήτων υδραυλικών έργων, ήτοι των κεντρικών αγωγών (χανδάκων) των υδάτων, ως και των κεντρικών αυλάκων.
Αρ. 7) Αι ανέκαθεν υφιστάμεναι υδατικαί σχέσεις και δουλείαι των ρεόντων υδάτων διατηρούνται άπασαι προκειμένου να εξασφαλισθή η ορυζοκαλλιέργεια, και ήτις τοιαύτην απαιτούσα άρδευσιν.
Αρ. 8) Υποχρεούνται ομοίως άμα τη ενάρξει της ορυζοκαλλιεργείας να διορίζωνται υδρονομείς παρά της Νομαρχίας υπό την εποπτείαν της Γεωργικής και Μηχανικής Υπηρεσίας, διαθέτοντες το ανάλογον ύδωρ εις έκαστον καλλιεργητήν, οποιασδήποτε καλλιεργείας απαιτούσης πότισμα.
Αρ. 9) Υποχρεούνται ομοίως οι ιδιοκτήται ή ενοικιασταί κτημάτων όπως από της 1ης Φεβρουαρίου μέχρι δεκάτης ιδίου κλείσωσι τα στόμια των κεντρικών αγωγών (πόρων) ίνα κατορθωθή το γρηγορότερον τόσον η αποξήρανσις των χανδάκων, όσον και του εδάφους προς εργασίαν.
Αρ. 10) Οι παραβάτες των διατάξεων της παρούσης, υπόκειται εις τας υπό του Νόμου 884 προβλεπομένας ποινάς, επιβαλλομένας υπό τον αρμοδίων Πταισματοδικών, ενώπιον των οποίων θα καταμηνύονται ούτοι, η δέ εκτέλεσίς της ανατίθεται εις τα όργανα της Χωροφυλακής και της Αγροφυλακής.
Ο Συνεταιρισμός Ορυζοκαλλιεργείας οργανωθείς μέχρι της εποχής ταύτης, προμηθεύεται εκ Πρεβέζης 3.160 οκάδας σπόρου ορύζης, 1.500 οκάδας εκ Θεσσαλονίκης, 5.000 οκάδας εκ των Ζωγραφείων κτημάτων, εξασφαλίζει τας 2.000 οκάδας του Υπουργείου Γεωργίας εκ των Ζωγραφείων πάλιν κτημάτων και 1.500 οκάδας εκ της δοκιμαστικής καλλιεργείας του Κράτους εν Νησίω και 1.800 οκάδας του ιδιώτου Π. Γαλανάκη, ήτοι εν όλων οκάδας 14.960.
Το πρώτο δεκαήμερον του Μαΐου υφίσται τοιαύτην βλάβην το βενζινάροτρον 9 Χ 18 εκ της αδεξιότητος του μηχανοδηγού, ώστε ήτο αδύνατον να επισκευασθή εν Νησίω. Φορτώνομεν τούτο κατόπιν διαταγής του Υπουργείου δι’ Αθήνας και λαμβάνομεν έτερον ιδίου τύπου μετά παρέλευσιν ολιγών ημερών.
Ερχεται κατά το διάστημα τούτο και τρίτον βενζινάροτρον ιδιώτου εκ Μεσσήνη, το οποίον υποβοηθεί την επέκτασιν της καλλιεργείας, ήτος πραγματικώς είχεν καθυστερήσει, ένεκεν των συνεχών βροχών και της μη κανονικής εργασίας των βενζιναρότρων.
Αφικνείται κατά την εποχήν της καλλιεργείας ο Υδραυλικός μηχανικός του Υπουργείου κ. Συράκος, κατόπιν αιτήσεώς μας και υποδεικνύει τα συναφή προς την ορυζοκαλλιέργειαν υδραυλικά και μηχανικά έργα. Αρχεται η σπορά της ορύζης από τας 17 Μαΐου και λήγει την 10 Ιουνίου, ενώ έπρεπε να λήξη τον Απρίλιον.
Καλλιεργούνται 1.400 στρέμματα δια την σποράν ταύτην, εξ ών 536 καλλιεργήθησαν δια των βενζιναρότρων και τα υπόλοιπα δι’ αορτήρων βοών. Εάν υπήρχεν αφ’ ενός μεν σπόρος ορύζης περισσότερος και αφ’ ετέρου χρονικόν διάστημα μεγαλύτερον, δια την καλλιέεγειαν περισσοτέρων στρεμμάτων, αναμφιβόλως τότε θα εσπείροντο περισσότερα των 2.000 στρεμμάτων. Τοιαύτη ήτο η προπαγανδιστική ενέργεια του Γραφείου μας”.
Από την πλευρά του για την καλλιέργεια του 1920 ο Ιωαν. Σιγάλας γράφει για το... ασυγκράτητο των κτηματιών να καλλιεργήσουν ρύζι:
“Η έντασις της καλλιεργείας εκ 5 στρεμμάτων κατά το προηγούμενον έτος εις 1.200 στρέμματα, αναγνωρίζομεν ότι ήτο τόλμημα, καθόσον δεν είμεθα βέβαιοι προ παντός δια την κανονικήν άρδευσιν των ορυζώνων, διότι τα υδραυλικά Παμίσου είναι ατελή, ουδείς όμως ηδύνατο να αναχαιτίση τους διαφόρους ορυζοκαλλιεργητάς όπως περιορισθώσιν εις μικροτέραν κλίμακα καλλιεργείας, ενθουσιασθέντας εκ των αποτελεσμάτων της δοκιμαστικής καλλιεργείας”.
[Σπορά του ρυζιού προπολεμικά, ο επιστάτης - αφεντικό παρακολουθεί τους εργάτες καβάλα στο άλογο - Φωτογραφεία από το λεύκωμα των ΓΑΚ Μεσσηνίας για το Νησί]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου