ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΣΤΟ ΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙ.

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Αριθ. 359

Εμφανισθέντες εν Μελιγαλά σήμερον την δεκάτην πέμπτην Μαΐου του χιλιοστού οκτακοσιοστού, εξηκοστού έτους ημέραν Κυριακήν και ώραν πρώτην μετά μεσημβρίαν, ενώπιον εμού του συμβολαιογραφούντος ειρηνοδίκου οιχαλίας Γεωργίου Ιωαννίδου κατοίκου Τριπόλεως και εδρεύοντος ενταύθα, οι Ιωάννης Δ. Tζηρόπουλος, Γεώργιος Καστανάς και Παναγιώτης Ηλορούτζης, γεωργοί κάτοικοι Μήλας της Ιθώμης, Ιωάννης Γεωργόπουλος Μυλωνάς, γεωργός κάτοικος Αλειτουργείου της Οιχαλίας, και Νικόλαος Σγούρος Μυλωνάς, κάτοικος Δυρραχίου της Μεγαλουπόλεως, γνωστοί μοι και μη υπαγόμενοι εις εξαίρεσιν τινα του Νόμου, μοί είπον παρόντων και των μαρτύρων Ιωάννου Καμαντζή, Δικαστικού Γραμματέως κατοίκου του Ζευγολατιού, γνωστών μοί πολιτών ελλήνων ενηλίκων και μη υπαγομένων εις εξαίρεσιν τινα του Νόμου, να εκθέσω τα ακόλουθα,
οι μεν τρείς πρώτοι ότι έχοντες υπό την κυριότητα των ένα υδρόμυλον κείμενον εις θέσιν Γκόβου, αγίου Μήλας, ενοίκιασαν αυτόν εις τους δύο τελευταίος δι΄ ένα από σήμερον έτος, οι δέ δύο τελευταίοι ότι καταλαβόντες τον υδρόμυλον αυτόν, υπόσχονται να δώσουν εις τους τρείς πρώτος μέχρι του ερχομένου Νοεμβρίου χιλίας πεντακοσίας αριθμητικώς 1500 οκάδες καρπόν ήτοι αραβόσιτον, σμιγόν καλαμβόκιον, και κρίθην, ή την αξίαν αυτών και εάν απομακρυνθώσι από τον Μύλον αυτόν πρίν του έτους, τα δε έξοδα του αύλακος και του γυρίσματος του Μύλου είναι εις βάρος των ιδιοκτητών όθεν κατ΄ αίτησιν των συνετάχθη το παρόν εις την ενταύθα οικίαν του Δημήτριου Κάνια όπου υπάρχει το ειρηνοδικιακόν κατάστημα και το συμβολαιογραφικόν μου γραφείον όπερ αναγνωσθέν ευκρινώς υπογράφεται παρ΄ ημών των Μαρτύρων και του Ιωάννου Δ. Τζουραπά, των δε λοιπών Συμβαλλομένων αγραμμάτων όντων ως ομολόγησαν.

Υπογραφές

οι μάρτυρες, οι Συμβαλλόμενοι, ο Συμβολ.ειρ. Οιχαλίας

       

Αριθ. 376

Εμφανισθέντες εν Μελιγαλά σήμερον την εικοστήν εννάτην Μαϊου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εξηκοστού έτους , ημέραν Κυριακήν, και ώραν τρίτην μετά μεσημβρίαν ενώπιον εμού του συμβολαιογραφούντος ειρηνοδίκου Οιχαλίας Γεωργίου Ιωαννίδου , κατοίκου Τριπόλεως , και εδρεύοντος ενταύθα οι Δημήτριος Πάνιας κτηματίας κάτοικος ενταύθα  και Ιωάννης Γεωργόπουλος, μυλωνάς, κάτοικος Αλειτουργίου, γνωστοί μοι , και μη υπαγόμενοι εις εξαίρεσιν τινα του νόμου, μοί είπον παρόντων των μαρτύρων Ιωάννου Καμαντζή Δικαστικού Γραμματέως, κατοίκου τζιπούλας της Οιχαλίας, γνωστών μοι , πολιτών Ελλήνων ενηλίκων και μη υπαγομένων εις εξαίρεσιν τινα του νόμου , να εκθέσω τα ακόλουθα: ο μεν πρώτος ότι έχων υπό την κυριότητά του ένα υδρόμυλον κείμενον εις θέσιν Καπλάνου, όριον Αλητουργίου ενοικίασεν τον ήμισυ εις τον δεύτερον δι’ένα έτος αρχόμενον από της εβδόμης Ιουλίου του ενεστώτος έτους , ο δε δεύτερος ότι, υπόσχεται να δίδη εις τον πρώτον δια την ενοικίασιν του ειρημένου μύλου, μέχρι του Ιουλίου ερχομένου έτους τριακοσίας οκάδας σίτον ή την αξίαν αυτών εκ δραχμών εκατόν πέντε, και δύο χιλιάδες πεντήκοντα πεντήκοντα (2550) οκάδες αραβόσιτον, καλαμβόκιον κριθήν, και σμιγόν  ή την αξίαν αυτών , εκ δραχμών εξακοσίων τριάκοντα επτά πεντήκοντα αριθμητικώς 637 και 50. Όθεν κατ’αίτησιν αυτών συνετάχθη το παρόν εις την ενταύθα οικίαν του Δημητρίου Κάνια, όπου υπάρχει ειρηνοδικιακόν κατάστημα, το συμβολαιογραφικόν μου γραφείον όπερ αναγνωσθέν ευκρινώς υπογράφεται παρ’ημών, των μαρτύρων αγραμμάτων όντων των συμβαλλομένων ως ομολόγησαν.

Υπογραφές

Οι μάρτυρες, ο συμβολαιογράφος 

   

[Γ.Α.Κ.Εκτελ. Επιτρ. Φάκελ. 91]

    Προς τον Διοικητήν των Επαρχιών Ανδρούσης, Εμπλακίων και Μικρομάνης

Οι υποσημειούμενοι λαβόντες , την από τας 28 του απελθόντος Ιουλίου προς το Διοικητήριον τούτο αναφοράν των κατοίκων του χωρίου χάρμες εξ επαρχίας εμπλακίκων , αμέσως μετέβημεν κατά την έννοιαν αυτής εις τον τόπον τον οποίον διέρχεται το διαφιλονικούμενον αυτό ύδωρ , και συνάξαντες, όλους τους Προκριτοδημογέροντας των εκεί πλησίον χωρίων, δηλαδή του χωρίου μύλα , αλιτουργίου και χάρμες, και ερωτήσαντες αυτούς περί του πως , κατά τους παρελθόντας χρόνους , έκαμνον την διανομήν του αυτού νερού, οίτινες και απελογήθηκαν , ότι το νερόν εισέρχεται εκ του ποταμού , του καταβαίνοντος εκ των ορίων της Αρκαδίας, και εισερχομένου ελάμβανον αυτό πρώτα οι μυλαίοι, εις τόπον καλούμενον μύλος του καπλάνη, και απ’εκεί το επήγαινον εις τον μύλον του γκόβου όλον το νερόν και του ποταμού, και του μύλου, και απ ‘εκείνον τον μύλον το έπερνον οι χαρμαίοι και επότιζον τα γεννήματά των – οι αλιτουργαίοι κατά τούτο εναντιούνται απολογούμενοι, ότι το αυτό νερόν, το θέλουν, εάν το πάρουν , από τον μύλον του καπλάνη και να το υπάγουν εις τα γεννήματά των , όπου απ ‘εκεί πλέον δεν δύνανται πόπωτε να το πάρουν οι χαρμαίοι , και χωρίς άλλο πρέπει να ξηρανθούν  τα γεννήματα των- η κύρια πρότασις των Κυρίων αλιτουργαίων είναι όπου ίσως και δικαιολογήθουν, διότι ο μύλος του γκόβου είναι ερίπειος , και δεν αλέθει και δεν είναι χρεία να υπάγη εκεί, χωρίς να αισθάνωνται, ή από κακίαν κινούμενοι, ή από πλεονεξίαν την οποίαν ζημίαν εκ τούτου του ματαίου προβλήματος δύνανται να προξενήσουν εις την χάρμαν – ημείς λοιπόν, ακούσαντες τας άνω ειρημένας απολογίας των ειρημένων προτικοδημογερόντων, κάμνοντες και όλας τας ακριβάς μας σκέψεις, παρατηρήσεις και θεωρίας, αποφασίσαμεν, όπου το αυτόν νερόν να εισέρχεται ως ανωτέρω , δηλαδή από του καπλάνη τον μύλον, και εις του γκόβου τον μύλον ,δια να ωφελεί τότε μεγάλως , και τους χαρμαίους , και τους αλιτουργαίους , διότι είναι αρκετόν, διορίσαντες κατά τούτον και τον Κύριον Δημογέροντα του τμήματος μύλα , ίνα διορίσει δυο ανθρώπους ειδήμονας , να φυλάττουν αυτό, δια να αρχίσουν , και οι χαρμαίοι να ποτίσουν, διότι ως ανωτέρω εξηράνθησαν τα γεννήματά των και τούτο ήθελε μείνη , έως ότου να αναφερθώμεν εις την Διοίκησιν ταύτην – ήδη λοιπόν δια της παρούσης μας, εκθέτομεν υπ ‘όψιν της όλα τα ειρημένα , και αν η Διοίκησις, αφού κάμη τας παρατηρήσεις της τα ενεκρίνει , προκειμένου να αποφασίση, δια την ειρημένην ωφέλειαν , ή δύο στρατιώτας να φυλάττουν το αυτό νερόν , ή με διαταγή της του ιδίου Δημογέροντα όπου να επαγρυπνεί εις ειρημένην φύλαξιν, διότι ως είδομεν τους αλιτουργαίους είναι αμετάθετος ο σκοπός των και ειμπορεί να το κόψουν , και τότε χάνονται εξ ολοκλήρου τα γεννήματα των χαρμαίων , όπου αγκάλα και τώρα όπου θέλει τα ποτίσουν οι χαρμαίοι , πάλι ζημειωμένοι μένουν , και μένωμεν με το ανήκον σέβας .-

Τη 7 Αυγούστου: 1830 Καμάρι                                Οι Δημογέροντες

                                

                                                                                 Αναγνώστης Πουλόπουλος

Ίσον απαράλαχτον τω πρωτοτύπω                            Σπύρος Φραντζίσκος

Εν Καμάρι τη 8 Αυγούστου 1830

                                               

                                                    Ο Γραμματεύς του Διοικ. Ανδρούσης κλπ

                                                                Δημήτριος Τομαράς   

      

1861

Αριθ. 1196 χίλια εκατόν ενενήντα έξι

Ενώπιον εμού του συμβολαιογραφούντος ειρηνοδίκου Οιχαλίας Παναγιώτου Ιωάννου Μουστοπούλου κατοικοεδρεύοντος ενταύθα ενεφανίσθησαν οι γνωστοί μοι και μη συγγενευόμενοι μετ’εμού Κύριοι Δημήτριος ιερεύς λούζος εφημέριος , Γεώργιος Τζιβίσης, Φώτιος Μπαλόπουλος, Ιωάννης Παναγιώτου , Φράγκος Κωνσταντίνος, Αθανασίου Φράγκος , Δημήτριος Μπαρκούρας, Αλέξιος Μήτρου Αλεξόπουλος, Θεόδωρος Γεωργίου Φράγκος, Λάμπρος Γιαννόπουλος, Γεώργιος Δημητρίου Καστανάς γεωργοί κάτοικοι του χωρίου Μήλα της Ιθώμης , Αποστόλης Τζελογιάννης και Κότζιος Αθανασόπουλος γεωργοί κάτοικοι Αλειτουργίου αφ’ενός και αφ’ετέρου οι Κανέλος Αλεβύζος, Παναγιώτης Μαρμαράς , Ιωάννης Μαρμαράς , Νικόλαος Χρηστόπουλος, Παναγιώτης Χρηστόπουλος, Γεώργιος Άτουλας , Κωνσταντής Γιανόπουλος, Δημήτριος Κουσουρής, Φώτος Χρηστόπουλος, Αναστάσιος Μηντζάς, Ιωάννης Μυλωνάς και Λυμπέριος Διπαστιότης γεωργοί κάτοικοι του χωρίου Αλειτούργι της Οιχαλίας και επί την παρουσία των γνωστών μη έχοντων τα νόμιμα προσόντα και μη εξαιρετέων μαρτύρων Κυρίων Διονύσιου Αγγελοπούλου Δικαστικού κλητήρος και Αναγνώστου Δημητριάδου Δικαστικού κλητήρος κατοίκων του μεν ενταύθα του δε εν Κωνσταντίνοις εζήτησαν  την σύνταξιν του παρόντος ως το εξής, ότι άπαντες ούτοι ποτίζουσιν κατ’έτος τους από της θέσεως  Αναστασιά μέχρι της θέσεως εκκλησία γλιάτα και ιδίως μέχρι του ποτιστικού Αγρού του Γεωργίου Δημητρίου Καστανά , ορίου του χωρίου Αλειτούργι της Οιχαλίας ενυπάρχοντας αγρούς ως και τους από της θέσεως αυντούλι μέχρι της θέσεως ο Άγιος Αθανάσιος των αυτών ορίων ενυπάρχοντας αγρούς , δια του ύδατος του ποταμού βαλύρας  ή κοινώς επονομαζόμενου ζάστερον , και επειδή εγενήθησαν φιλονεικίαι εκ μέρους των Συμβαλλομένων περί της σειράς του ποτίσματος ως και περί της ποσότητος του ύδατος, δια ταύτα συνεμβιβάσθησαν οικιοθελώς και απαραβιάστος σήμερον ως εξής α) ότι άπαντες είναι υπόχρεοι κατά την πρώτην Μάη του εκάστου έτους να κατασκευάζωσιν την θέσιν διάφραγμα του ποταμού και να ανωρρύττωσι τον προς άδρευσιν αύλακα είτε αυτοπροσώπως , είτε δια αντιπροσώπου των . Άλλως ο μη εμφανιζόμενος προς τον Σκοπόν αυτόν είναι υπόχρεος να πληρόνη προς τους λοιπούς δραχμάς διακοσίας λόγω ποινικής ρήτρας και απόζημιώσεως. β) προσδιορίζουσιν ως  σειράν του ύδατος αυτου ως εξής : α) θέλουσι λαμβάνει ολόκληρον το ύδωρ αυτού , οι μεν πρώτοι , ήτοι οι Μηλαίοι , ο Αποστόλης Γιαννόπουλος και ο Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος επί δέκα ημέρας και νύχτας και β) θέλουσι λαμβάνει αυτό επί ενδέκα ημέρας και νύκτας οι Αλειτουργαίοι και γ) διορίζουσιν επιτροπήν προς τον σκοπόν αυτόν τους ειδικούς παρέδρους των χωρίων Αλειτούργι και Μήλα ως και τους Γεώργιον Άτουλαν και Γεώργιον Δημητρίου Καστανόπολον , έχοντας άπαντας μίαν και μόνην ψήφον έκαστος , εν περιπτώση δε διαφωνίας θέλει ισχύει η πλειοψηφία , και εν περιπτώσει ισοψηφίας του κατά καιρόν ειρηνοδίκου οιχαλίας και δ) ο εναντίον της αποφάσεως της ρηθείσης επιτροπής εφαρπάσων το ύδωρ ή άλλως πως διαχειρισθησόμενος αυτό εκ του ότι θέλει υπόκειται εις πολιτικάς αποζημιώσεις , θέλει πληρώνει και λόγω ποινικής ρήτρας προς τους λοιπούς Συμβαλλομένους δραχμάς τριακοσίας , άπαντες δε υπόσχονται την πλήρη και ακριβή τήρισιν του παρόντως αποφασίστως.  Εις πίστωσιν συνετάχθη το παρόν εν Μελιγαλά εν τη ενταύθα οικία του Γεωργίου Παππάλια ένθα κατοίκων ενεργώ και τα Συμβολαιογραφικά μου. Σήμερον την εικοστήν εβδόμην Ιουλίου ημέραν πέμπτην και εν έτει χιλιοστώ οκτακοσιοστώ εξηκοστώ πρώτω όπερ αναγνωσθέν προσηκόντως επηκόω πάντων υπογράφεται των μαρτύρων μόνον, ημών και των Δημητρίου ιερέως λούζου , Φώτου Μπαλοπούλου , Ιωάννου Παναγιώτου φράγκου, Κωνσταντίνου Αθανασίου φράγκου , Αλεξίου Μήτρου Αλεξόπουλου, Γεωργίου Δημητρίου Καστανά και Κανέλου Αλεβύζου, Ιωάννη Μαρμαρά , Κωνσταντίνου Γιαννόπουλου και Δημητρίου Κουσουρή , ομολογησάντων απάντων των λοιπών Συμβαλλομένων Άγνων αγραμμάτων.  Υπογραφές

Ο Συμβολαιογράφος ειρηνοδίκης Οιχαλίας

(υπογραφή)

Προσετέθη ο αρμόδιος σφραγιδοχάρτης συν άλλα των τριών δραχμών τάξεως

Καλάμοις την 28 Ιουλίου 1861

Ο ταμ. Καλαμών

(υπογραφή)

Ανήκει εις το από εικοστής εβδόμης Ιουλίου ενεστώτος έτους και υπ’αριθμόν χίλια εκατόν ενενήντα έξι πληρεξούσιον του ειρηνοδίκου οιχαλίας ως συμβολαιογράφου.

Εν Καλάμοις την 28 Ιουλίου 1861

Ο ταμίας Καλαμών (υπογραφή)