Η Ζώμυνθος ή Ζώμινθος βρίσκεται 11 χιλ/τρα κάτω από το
Ιδαίον Άντρον, 7,5 χιλ/τρα δυτικά των Ανωγείων, και αποτελεί έναν από τους
σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης. Το προελληνικό όνομα Ζώμινθος
υποδηλώνει και την απαρχή της ιστορίας της περιοχής.
Στο μικρό λόφο και σε υψόμετρο 1187 μ., νοτιοανατολικά της
πηγής, βρέθηκαν σημαντικά κτίσματα και ευρήματα που αποδεικνύουν ότι εκεί
υπήρξε μία μόνιμη εγκατάσταση ανθρώπων που άρχισε πριν από 2000 χρόνια π.Χ.
αναπτύχθηκε στην Υστερομινωική περίοδο (1600 π.Χ.) και έφτασε μέχρι το 1350
π.Χ. οπότε ένας μεγάλος σεισμός προκάλεσε την ολική καταστροφή της πόλης και
του ανακτόρου της που κάηκε από μεγάλη πυρκαγιά που ακολούθησε τον σεισμό.
Εγκαταλείφθηκε η Ζώμινθος από τους κατοίκους της μετά τον σεισμό για 30-50
χρόνια, και μετά ξανακτίσθηκε από αυτούς που επέστρεψαν.
Στα μινωικά χρόνια περνούσε από τη Ζώμινθο ο ιερός δρόμος
που ξεκινούσε από το ανάκτορο της Κνωσού και κατέληγε στο ιερό σπήλαιο Ιδαίο
Άντρο.
Βρίσκεται μακριά από κατοικημένη περιοχή, σε ένα απολύτως
φυσικό περιβάλλον, που διατηρείται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα χωρίς
ανθρώπινη παρέμβαση.
Το γεγονός ότι παρά το μεγάλο υψόμετρο και παρά τα κρύα και
τα χιόνια του χειμώνα, οι Μινωίτες της Ζωμίνθου είχαν την τεχνολογία να
επιβιώσουν σε συνθήκες πολύ πιο αντίξοες από αυτές των παραλίων της Κρήτης
αποδεικνύει το υψηλό τεχνολογικό και πολιτιστικό επίπεδό τους.
Το ανάκτορο της
Ζωμίνθου
Πρόκειται για ένα συγκρότημα με διώροφα και τριώροφα κτίρια,
θεμελιωμένα μέσα στο βράχο, με περισσότερα από 150 δωμάτια. Αποτελούσε ένα
θρησκευτικό, πολιτικό και οικονομικό κέντρο και παρέμεινε ως τέτοιο και μετά τα
μυκηναϊκά χρόνια.
Οι αρχαιολόγοι (δρ. Έφη Σαπουνά – Σακελλαράκη και άλλοι),
που διενεργούν ανασκαφές στο ανάκτορο και στην περιοχή του, θεωρούν ότι αυτό
«ήταν ένας ευφυέστατος αρχιτεκτονικός συνδυασμός τόσο στον σχεδιασμό όσο και
στην κατασκευή» και που αν δεν ήταν ανάκτορο ήταν ένα μεγάλο διοικητικό κέντρο.
Οι μεγάλες ασβεστολιθικές πλάκες που χρησιμοποιήθηκαν στο
δάπεδο και μοιάζουν με μάρμαρο δεν έχουν βρεθεί αλλού στην περιοχή.
Μεταφέρθηκαν εκεί πιθανώς από ένα λατομείο 20 χιλ/τρα μακριά. Τοιχογραφίες και
λεπτεπίλεπτα ζωγραφισμένα αγγεία, κοσμήματα και άλλα ευρήματα αποδεικνύουν τον
πολιτισμό που αναπτύχθηκε στη περιοχή.
Ο φυσικός βράχος, στον οποίο είναι θεμελιωμένο το κτηριακό
συγκρότημα, είχε λειτουργήσει ως υπαίθριος χώρος λατρείας με μικρές κατασκευές
και κοιλώματα στα οποία τοποθετούσαν οι Μινωίτες τα αφιερώματα.
Οι χώροι στα διώροφα και τριώροφα κτήρια, ύψους 2,5 – 3
μέτρα, είχαν πλακόστρωτα ή ξύλινα δάπεδα και είχαν τοιχογραφηθεί πλουσιότατα.
Από τα ευρήματα που ανακαλύφθηκαν τελευταία προκύπτει ότι
την περιοχή κατοίκησαν στη συνέχεια οι Ρωμαίοι όσον και οι Βυζαντινοί, οι
Ενετοί και οι Τούρκοι.
Στο προαναφερόμενο κτίριο ήταν εγκατεστημένο το ιερατείο
αλλά και όλες οι παραγωγικές υπηρεσίες όπως εργαστήρια μεταλλουργίας, κεραμικής,
ορείας κρυστάλλου, ξυλουργεία και άλλα. Στο ίδιο όμως κτίριο τελούνταν και όλες
οι λατρευτικές λειτουργίες των Μινωιτών οι οποίες γίνονταν καθ’ όλη τη διάρκεια
του χρόνου και όχι μόνον κατά τους τρεις ή τέσσερις μήνες που ήταν προσβάσιμο
το ιερό λόγω των καιρικών συνθηκών.
Οι συνεχιζόμενες ανασκαφές αναμένεται να ανακαλύψουν και
άλλα εντυπωσιακά ευρήματα που θα πλουτίσουν τις γνώσεις των αρχαιολόγων σχετικά
με την ιστορία της Ζωμίνθου.
Σεπτέμβριος 2018
Νίκος Γ. Δήμου
Φιλίστωρ Οικονομολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου